Sağlıksız Duygular

Gelecek korkusunun temeli geçmiş deneyimlerdir. Kor­ku dolu kişiler ihanet, yalan, ön yargı, döneklik, suçlama, reddetme, zarar verme ve şiddet eğilimi gösterir. Korku kişi­yi olumsuzluğa kilitleyip sarsıntı, kaygı, gerginlik yaratır. Aynı zamanda değişim ve ilerlemeyi de engelleyebilir; çün­kü pek çoğumuz bildiklerimizle rahat ederiz ve değişim kor­kusuyla...

Nefret kendisini çeşitli yollarla gösterir; çoğunlukla baş­ka bir mahalle, din, kültür ya da ulustan kişilere yönelik kor­kudan kaynaklanır. Nefret bazen nesilden nesle geçer; kişisel nefret incinme, öfke ve dargınlık temellidir. İncinme ve kalp kırıklığıyla sonuçlanan derin sevgi, söz konusu kişiler yanlış­ları görme ve geçmişte olanları...

Birçok kişi kendilerini ve çevrelerindekileri denetleme­ye çalışarak yığınla gerginlik, zorlama ve kaygı yaratır, kendi­lerini ve olanaklarını sınırlandırır. Denetleme gereksinimi, başkalarının eylemlerini belirleyemezsek yaşamlarımızın kusursuz olamayacağı duygusundan kaynaklanır. Yaşamları­mızı ve çevremizdekilerİn yaşamlarını "düzene sokmak" için sayısız kural yaratmamız gerektiğine inanırız. Bu da insanla­rı sınırlandırır, yürekleriyle bağlantılarının...

"Ne utanç verici!" ya da "Kendinden utanmalısın." gibi deyimler dışında utanç pek sözü edilmeyen duygulardan. Ancak derine yerleşmiş utanç duygusu bedende yıllarca ka­labilir. Genellikle çocukluk deneyimlerinden kaynaklanan ve yetişkinlik yaşamına taşman bu duygunun özgüven, sağ­lık ve başarı üzerinde büyük etkileri olur. Küçük düşme ve mahcup...

Ne zaman kendinizi eleştirseniz, beğenmeseniz ya da başkalarının size yönelik eleştirilerini kabullenseniz bedeni­niz yaşam gücünü yitirmeye ve zayıflamaya başlar. Kemikle­riniz ve kaslarınız eleştiri ağırlığını destekleyemez, kötüleşir.Eleştiri korkusu, tıpkı başarısızlık korkusu gibi, sizi yü­reğinizin sesini dinlemekten alıkoyar; bu da yaşamı sıkıcılaş-tırır. Uzun süreler boyunca eleştirilmek ve...

Tüm adalet sistemi suçluluk ve masumiyet üzerine ku­ruludur; hepimiz suçun ağır sonuçları olduğunu biliriz. Bi­linçli ya da bilinçsiz suç cezayla, hapisle, çekilmesi gereken bir cezayla ilişkilendirilir. Suç ayrıca yargılama gerektirir ki bu da utanç ve küçük düşmeye yol açar. Suçluluk ve utanç bedeni yiyip bitirir;...

Dargınlık bastırıldığında ve dile getirilmediğinde öfke­ye dönüşen derin bir incinmedir. Genellikle bir aile üyesi ya da bir yakına yöneltilir ve size haksızlık yapıldığını ya da sizden yararlanıldığını hissettiğinizde ortaya çıkar.Dargınlık taşıyanlar haklılık duyguları aracılığıyla dar­gınlıklarına takılıp kalırlar. "Ben haklıyım, onlar haksız" tavrı takınır, onlara birini...

Pek çok kişi kendilerini ve çabalarını başarısız diye nite­ler, amaçlan için uğraşmayı bırakmak için bu etiketi gerekçe olarak kullanır. Ya da düşlerinin çok zor ya da erişilmez ol­duğuna inanarak başarısızlık korkusunu gerekçe gösterebilir. Başarısızlığa uğradığını hissedenler düş kırıklığı yaşar, bu da depresyon ve çaresizliğe yol...